ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΘΕΣΕΩΝ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε»
ΘΕΜΑ : Παραχώρηση της Λειτουργίας, Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού σε ιδιώτες και υπαγωγή της εταιρείας «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε» στην εποπτεία του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ).
1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015 (Ν. 3985/2011,ΦΕΚ Α΄ 151), το Ελληνικό δημόσιο εντός του 1ου τριμήνου του 2012, προβλέπεταινα παραχωρήσει την λειτουργία, συντήρηση και τα δικαιώματά του από τα διόδια επί της Εγνατίας οδού στον ιδιωτικό τομέα με σύμβαση παραχώρησης, για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και σε ποσοστό 100%.
Στο πλαίσιο υλοποίησης της παραπάνω πολιτικής και δυνάμει της διυπουργικής απόφασης (αρ. ΦΕΚ 2501/4-11-2011) η οποία εξουσιοδότησε σχετικά τον Υπουργό Οικονομικών, υπογράφηκε τελικά στις 30/11/2011 σύμβαση μεταξύ του Υπουργού Οικονομικών και του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (εφεξής ΤΑΙΠΕΔ), σύμφωνα με την οποία παραχωρούνται σε αυτό το Ταμείο, τα δικαιώματα του ελληνικού δημοσίου άσκησης ψήφου επί ποσοστού 100% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε», μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας αποκρατικοποίησης της εταιρείας, όπως αυτή περιγράφεται στο Πρόγραμμα Αποκρατικοποιήσεων του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015.
Ο όρος «δικαιώματα άσκησης ψήφου επί ποσοστού 100% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας», ουσιαστικά σημαίνει ότι η εποπτεία της «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε» μεταβιβάζεται από το Υπουργείο Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων (εφεξής ΥΠΥΜΕΔΙ) στο ΤΑΙΠΕΔ για το σύνολο των δραστηριοτήτων της εταιρείας, οι οποίες είναι πολύπλευρες και περιλαμβάνουν τόσο την λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου όσο και την διαχείριση μελετών και κατασκευών δημόσιων έργων και παροχής υπηρεσιών Συμβούλου στο σύνολο του Ελλαδικού χώρου και στα Βαλκάνια.
Όλες οι παραπάνω κυβερνητικές αποφάσεις είναι ιδιαίτερα αρνητικές, τόσο για το παρόν και το μέλλον της εταιρείας «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε» στην οποία εργαζόμαστε όσο και για το δημόσιο συμφέρον, στην υπηρεσία του οποίου βρισκόμαστε.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο συντάξαμε το παρόν υπόμνημα, το οποίο θα αποσταλεί τόσο στους αρμόδιους υπουργούς και στα κόμματα του Ελληνικού Κοινοβουλίου όσο και σε διάφορους σχετικούς φορείς.
2) Παραχώρηση της Λειτουργίας, Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού σε ιδιώτες βάσει του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015.
Η Εγνατία Οδός, με την τεράστια γεωπολιτική σημασία στο στρατηγικό τομέα των μεταφορών από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, είναι το μεγαλύτερο και δυσκολότερο οδικό έργο που έγινε ποτέ στην Ελλάδα (και ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης κατά τις τελευταίες δεκαετίες), καθώς κατασκευάστηκε στο πιο δύσκολο γεωμορφολογικά ανάγλυφο της χώρας μας, ενώνοντας την Βόρειο Ελλάδα, απ΄άκρη σε άκρη, εκμηδενίζοντας τις αποστάσεις και φέρνοντας τους ανθρώπους πιο κοντά.
Μεταξύ των υπόλοιπων αυτοκινητοδρόμων της χώρας, έχει και τα επιπλέον μοναδικά χαρακτηριστικά :
-
Παραμένει υπό δημόσιο έλεγχο, καθώς όλοι οι υπόλοιποι έχουν ήδη παραχωρηθεί σε ιδιώτες, έναντι αδρότατης αμοιβής που καταβάλει καθημερινά ο Έλληνας χρήστης οδηγός, μέσω των υπέρογκων χρεώσεων των διοδίων τους.
Αυτόν λοιπόν τον σύγχρονο και ασφαλή αυτοκινητόδρομο, που κατασκευάστηκε αποκλειστικά με χρήματα του ελληνικού λαού και κοινοτικές χρηματοδοτήσεις και κόστισε συνολικά 6,5 δις ευρώ, θέλουν να τον παραχωρήσουν σε ιδιώτες, προκειμένου να αποπληρωθεί το δημόσιο χρέος.
Αυτή η παραχώρηση, εάν τελικά πραγματοποιηθεί, εκτός του γεγονότος ότι θα στερήσει από την κρατική εταιρεία «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε» ένα σημαντικό κομμάτι των δραστηριοτήτων της, πιστεύουμε ακράδαντα ότι ισοδυναμεί με εκποίηση δημόσιας περιουσίας στον ευαίσθητο τομέα των υποδομών των μεταφορών και ότι θα αποβεί επιζήμια τόσο για το ελληνικό δημόσιο όσο και για την ελληνική κοινωνία, για τους παρακάτω λόγους :
Α). Το ελληνικό δημόσιο, ιδιαίτερα σε βάθος χρόνου, θα στερηθεί σημαντικών καθαρών εσόδων από την εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου, εκτιμώμενου μεγέθους άνω των 3 δις ευρώ σε ορίζοντα τριακονταετίας.
Πιο συγκεκριμένα, με την πρόσφατη λειτουργία των συμβατικών διοδίων επί του αυτοκινητοδρόμου (τα οποία έχουν ένα λογικό τίμημα) και την μελλοντική από το 2014 των ηλεκτρονικών (τα οποία θα είναι πολύ δικαιότερα για τον χρήστη καθώς θα χρεώνεται επακριβώς για το μήκος που διανύει επί της Εγνατίας), η κρατική εταιρεία «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε», θα μπορεί πλέον να καλύπτει αυτοτελώς τόσο το κόστος λειτουργίας και συντήρησης του αυτοκινητοδρόμου όσο και τις δανειακές της υποχρεώσεις που την βαραίνουν από την περίοδο κατασκευής, χωρίς να έχει την ανάγκη κανενός ιδιώτη επενδυτή.
Σε ορίζοντα μάλιστα οκταετίας, μπορεί να αποπληρώσει τα δάνεια της (τα οποία πρέπει να επισημάνουμε ότι δόθηκαν από τις τράπεζες αποκλειστικά για την ολοκλήρωση της κατασκευής του δρόμου με εγγύηση την είσπραξη των διοδίων και σε καμία περίπτωση δεν είναι αποτέλεσμα κακής οικονομικά διαχείρισης της εταιρείας), ενώ ύστερα από αυτή την χρονική περίοδο, μπορεί να αποφέρει σημαντικά έσοδα στο ελληνικό δημόσιο, με το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 80 εκ. ευρώ ετησίως!
Αυτά τα έσοδα (και ακόμη περισσότερα), εάν γίνει τελικά η παραχώρηση, θα τα έχει καρπωθεί ο ιδιώτης, ο οποίος είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν θα έχει επωμιστεί και τα δάνεια, καθώς το καταστατικό του ΤΑΙΠΕΔ προβλέπει, πως ότι πάει προς πώληση θα πρέπει να είναι ελεύθερο από οποιαδήποτε είδους βάρη!
Β) Αν ο αυτοκινητόδρομος παραχωρηθεί σε ιδιώτες, ΟΙ ΧΡΕΩΣΕΙΣ των διοδίων θα είναι περίπου ΤΡΙΠΛΑΣΙΕΣ από τις σημερινές, σύμφωνα με την σημερινή πρακτική όλων των υπόλοιπων ελληνικών αυτοκινητοδρόμων που έχουν ήδη παραχωρηθεί και οι οποίοι είναι ακόμα υπό κατασκευή!
Αυτό το συμπέρασμα μπορεί να προκύψει πολύ εύκολα, εάν κάποιος υπολογίσει ότι σήμερα η διαδρομή Αθήνα-Θες/νίκη μήκους 500 Km στοιχίζει 27 ευρώ (περίπου) και είναι ΥΠΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ, ενώ η διέλευση όλης της Εγνατίας μήκους 670 Km στοιχίζει μόνο 10 ευρώ!
Γενικότερα στα έργα παραχώρησης η χρέωση σήμερα έχει φτάσει πλέον στο 0,064ευρώ/Km (και είναι ΥΠΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ), ενώ στην ολοκληρωμένη Εγνατία Οδό, με τους 5 συμβατικούς σταθμούς διοδιών, η χρέωση τώρα είναι 0,015ευρώ/Kmκαι προβλέπεται να φτάσει στα 0,023 ευρώ/Kmμέσα στο 2012, με την εγκατάσταση 2 ακόμα συμβατικών σταθμών.
Γ) Δεδομένης της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας, είναι εξαιρετικά πιθανό το ελληνικό δημόσιο να ξεπουλήσει «αντί πινακίου φακής» τον αυτοκινητόδρομο, προκειμένου να ικανοποιήσει την απαίτηση των ξένων δανειστών μας για άμεσες αποκρατικοποιήσεις, στερώντας από το ελληνικό δημόσιο, σε βάθος χρόνου, είτε πολύτιμα έσοδα,είτε την δυνατότητα εφαρμογής χαμηλής τιμολόγησης στα διόδια, προς όφελος των χρηστών της οδού.
Τα ετήσια έσοδα ύψους 80 εκ. ευρώ που θα προκύπτουν για το ελληνικό δημόσιο μετά την παρέλευση οκταετίας όταν θα έχουν αποπληρωθεί τα δάνεια της «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε», θα μπορούσαν να διατεθούν σε κοινωφελή έργα υποδομών προς όφελος των τοπικών κοινωνιών κατά μήκος του άξονα της Εγνατίας, ως ανταποδοτικό όφελος έναντι του τιμήματος των διοδίων, δίνοντας έμφαση στη συντήρηση των εγκαταλειμμένων σήμερα παλιών εθνικών και επαρχιακών οδικών δικτύων.
Δ) Η διατήρηση του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας οδού υπό δημόσιο έλεγχο, θα αποτελέσει παράδειγμα σύγκρισης και ελέγχου της διαχείρισης των υπόλοιπων αυτοκινητοδρόμων της χώρας, οι οποίοι έχουν στο σύνολό τους παραχωρηθεί σε ιδιώτες.
Επιπροσθέτως, είναι πολύ πιθανό ο ιδιώτης παραχωρησιούχος να αμελήσει τις υποχρεώσεις της προληπτικής συντήρησης (καθότι αυτές έχουν υψηλό κόστος και δεν έχουν άμεσα ορατό αποτέλεσμα), με προφανή δυσμενή αποτελέσματα σε βάθος χρόνου, στην ανθεκτικότητα και τη διάρκεια ζωής του αυτοκινητοδρόμου και συνακόλουθα και στην οδική ασφάλεια.
Ε) Το προσωπικό της «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε», με την υψηλή τεχνογνωσία που έχει αποκτήσει όλα αυτά τα χρόνια και για την οποία έχει πληρώσει ο ελληνικός λαός, αποτελεί την καλύτερη εγγύηση για την διατήρηση του δρόμου σε άριστη κατάσταση σε βάθος χρόνου.
Η «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε», ασκώντας από το 2005 μέχρι σήμερα επιτυχημένα τα καθήκοντα λειτουργίας και συντήρησης του σύγχρονου αυτοκινητόδρομου, έχει κατακτήσει υψηλή τεχνογνωσία σε όλα τα σχετικά θέματα που αφορούν την λειτουργία και την συντήρηση, καθιερώνοντας δικά της πρότυπα ελέγχων, επισκευών, κόστους και διαδικασιών, τα οποία έχουν υιοθετηθεί από όλους τους άλλους φορείς (δημόσιες υπηρεσίες και παραχωρησιούχους). Η παραπάνω τεχνογνωσία (ιδιαίτερα στον τομέα της βαρείας συντήρησης), η οποία είναι κτήμα του 40μελούς περίπου στελεχιακού δυναμικού του αντίστοιχου τμήματος της εταιρείας, θα χαθεί με την διαφαινόμενη παραχώρηση του αυτοκινητόδρομου,
3) Υπαγωγή της εταιρείας «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε» στην εποπτεία του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ).
Η παραπάνω εξέλιξη, είναι ιδιαίτερα αρνητική τόσο για το μέλλον της εταιρείας που έχει συμβάλλει αποφασιστικά τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια στην ανάπτυξη της Βόρειας Ελλάδας μέσω της κατασκευής της Εγνατίας Οδού του μόνου ολοκληρωμένου σύγχρονου ελληνικού αυτοκινητοδρόμου, όσο και για το μέλλον των σημαντικών έργων που έχει αναλάβει από δω και πέρα, στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, συνολικού ύψους 2 δις ευρώ, για τους ακόλουθους λόγους :
Α) Δρομολογείται πλέον ξεκάθαρα η εκχώρηση της λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας οδού σε ιδιώτες, με τις επακόλουθες δυσμενείς συνέπειες για το ελληνικό δημόσιο και την ελληνική κοινωνία, όπως αναφέρθηκαν στο προηγούμενο κεφάλαιο.
Αυτή η υπαγωγή συμπίπτει χρονικά με την περίοδο, κατά την οποία έχουν τεθεί σε λειτουργία 5 σταθμοί διοδίων (οι οποίοι καθυστέρησαν τόσα χρόνια λόγω μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων και όχι λόγω αδράνειας της εταιρείας, στερώντας σημαντικά έσοδα ύψους 350 εκ.ευρώ από το ελληνικό δημόσιο), που βάζουν τα θεμέλια της οικονομικής αυτοτέλειας της εταιρείας, όπως επίσης αναφέρθηκαν στο προηγούμενο κεφάλαιο.
Β) Αυτή την περίοδο, η «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε», έχει υπό την εποπτεία της μελέτες και έργα σε εξέλιξη ύψους 150 εκ. ευρώ, δημοπράτησε πρόσφατα έργα (τα οποία θα αρχίσουν να εκτελούνται εντός 2-3 μηνών) ύψους 500 εκ. ευρώ (τα οποία έχουν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση), εντός του 2012 προγραμματίζεται η δημοπράτηση άλλων 500 εκ. ευρώ, ενώ συνολικά και σε ορίζοντα τριετίας, της έχουν ανατεθεί με εκδοθείσες Κοινές Υπουργικές αποφάσεις (Κ.Υ.Α) έργα ύψους 2 δις ευρώ σε όλη την Ελλάδα.
Πρόκειται για πολύ σημαντικά έργα για την πολυπόθητη ανάπτυξη της χώρας μας, που αφορούν μελέτη και κατασκευή νέων οδικών υποδομών (ως επί το πλείστον κάθετοι άξονες), λιμενικών, κτιρίων, διαχείρισης απορριμάτων (ΧΑΔΑ), βελτίωσης οδικής ασφάλειας κ.τ.λ, τα οποία εκτείνονται στο σύνολο της ηπειρωτικής και νησιώτικης χώρας, ενώ ταυτόχρονα ασκεί την υψηλή εποπτεία δύο πολύ σημαντικών έργων παραχώρησης (Μαλιακός-Κλειδί και Ε65). Επιπροσθέτως, έχει κατακτήσει με το σπαθί της, συμμετέχοντας σε διεθνείς διαγωνισμούς διάφορα έργα στα Βαλκάνια, με πιο πρόσφατα από αυτά την αναδιοργάνωση των υπηρεσιών του Βουλγάρικου ΥΠΟΜΕΔΙ και την προετοιμασία της παραχώρησης μεγάλου αυτοκινητόδρομου στην Αλβανία (ανάθεση από την Διεθνή Τράπεζα).
Όλες οι παραπάνω δραστηριότητες της εταιρείας, τόσο στον τομέα της λειτουργίας και συντήρησης όσο και στον τομέα μελέτης και εκτέλεσης έργων, που ήρθαν ως φυσική συνέχεια της επιτυχούς, γρήγορης και οικονομικής κατασκευής του δυσκολότερου αυτοκινητοδρόμου της χώρας, στο πιο δυσμενές γεωμορφολογικό ανάγλυφο της (που για τη διέλευση του αντιμετωπίσθηκαν πρωτόγνωρα σε έκταση και ποιότητα τεχνικά και κατασκευαστικά προβλήματα), καταδεικνύουν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο, την ανάγκη συνέχισης της επιτυχημένης πορείας της «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε», μίας ανώνυμης εταιρείας του δημοσίου, που ξεπερνώντας τις αγκυλώσεις και στρεβλώσεις του στενού δημόσιου τομέα, έγινε πρότυπο στον τομέα των δημοσίων έργων υποδομών.
Ιδιαίτερα σήμερα, αυτή την δύσκολη περίοδο που περνά η χώρα μας, που βασικό ζητούμενο εκτός των άλλων θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη, πιστεύουμε ειλικρινά ότι δεν θα πρέπει να στερηθεί η χώρα ένα καθαρά αναπτυξιακό εργαλείο όπως είναι η «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε», με αποδεδειγμένα καλές επιδόσεις στην απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων.
Μετά από όλα τα παραπάνω, εμείς, οι εργαζόμενοι στην «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε», δεν μπορούμε να διανοηθούμε, πως μια εταιρεία με τις παραπάνω δραστηριότητες μπορεί να έχει το οποιοδήποτε παρόν και μέλλον, όταν δεν εποπτεύεται από τον φυσικό της φορέα, το Υπουργείο ΥΠΥΜΕΔΙ, αλλά από ένα Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, όπως είναι το ΤΑΙΠΕΔ.
Θεωρούμε λοιπόν ότι είναι επιβεβλημένο να προβλεφθεί κάποια κατάλληλη ρύθμιση, ούτως ώστε η εποπτεία της «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε» να παραμείνει στο Υπουργείο ΥΠΥΜΕΔΙ.
Για όλα τα παραπάνω θέματα (πώληση αυτοκινητοδρόμου, απόφαση διυπουργικής επιτροπής, σύμβαση Υπουργού Οικονομικών με το ΤΑΙΠΕΔ), είμαστε αποφασισμένοι να προσφύγουμε στην ελληνική δικαιοσύνη και όχι μόνο, καθώς διαφαίνεται, ότι υπάρχουν νομικά κενά και παρανομίες που μπορούν να προσβληθούν.
Τέλος, θέλουμε να επισημάνουμε, ότι θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε με όλα τα συνδικαλιστικά μέσα καθώς και να εκφράζουμε δημόσια την άποψή μας, σχετικά με την διαφαινόμενη εκποίηση ενός σημαντικού περιουσιακού στοιχείου του ελληνικού λαού. Kαλούμε την κυβέρνηση να επανεξετάσει την στάση της και να ενεργοποιηθεί στην κατεύθυνση της εξόδου της ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ από τη λίστα και το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων, που είναι προς το συμφέρον του λαού και της ανάπτυξης της χώρας.
Θεσσαλονίκη, 22 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2011
| O Πρόεδρος |
Ο Γεν. Γραμματέας
|
| ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΙΔΗΣ |
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΚΟΛΠΟΝΔΙΝΟΣ |
|
